Przepisy wykonawcze oraz międzynarodowe uzgodnienia dotyczące ochrony przyrody coraz surowiej podchodzą do kwestii ochrony roślinności – szczególnie tyczy się to parków narodowych, skwerów, pomników przyrody oraz wielu innych drzew – np. o istotnym znaczeniu religijnym i historycznym. Istnieje wiele metod zabezpieczenia drzew przed szkodnikami, których w środowisku naturalnym nie brakuje. Teraz mówić nie będziemy jednak o kornikach, a o nieco większych zwierzętach, które bardzo cenią sobie dziko rosnące i często rzadkie gatunki drzew.
Jak zwierzęta niszczą drzewa?
Badania zlecone przez Lasy Państwowe, Ministerstwo Środowiska pod auspicjami Europejskiej Agendy Ochrony Środowiska wskazują na kilka gatunków, które szczególnie niszczą drzewa – największe szkody odnotowuje się w obrębie pni oraz systemu korzeniowego. Żyjące w koronach drzew ptaki nie przyczyniają się jednak do uszkodzeń drzew.
Powszechnie z niszczenia drzew znane są bobry, dziki, jelenie, łosie, sarny oraz różne gatunki gryzoni i psowatych. Zagrożenie jest zależne od środowiska, niemniej jednak aktywność ze strony zwierząt doprowadzać może do:
- Uszkodzenia systemu korzeniowego – oznacza to śmierć lub znaczne zubożenie wyglądu i spowolnienie wzrostu drzewa,
- Pęknięcia kory – jest to miejsce wnikania wielu chorób drzew i korników, które doprowadzać mogą drzewo do śmierci.
- Przewrócenia drzew lub ich połamanie,
- Ścięcia drzewa i przeniesienia reszty pnia i korony do produkcji np. tamy.
Wydawać by się mogło, że klasyczne osłony na drzewa chronią jedynie drzewo przed aktywnością niższych ssaków, ptaków lub rzadko gadów. Okazuje się jednak, że na terenie polski to przedstawiciele Naczelnych bardzo chętnie niszczą drzewa – szczególnie dekorując je wątpliwej urody reliefami, kolorując je lub atakując fizycznie (np. poprzez kopnięcia) – choć brzmi to niedorzecznie, jest to jak najbardziej prawda!
Pod wpływem aktywności zwierząt dochodzić może do śmierci często bardzo starych (nawet tysiącletnich) drzew. Dlatego opracowano i wdrożono specjalne metody ochrony drzew przed aktywnością większych organizmów żywych. W miejskich parkach drzewa są często niszczone przez podsikujące je psy domowe – a czasami przez nietrzeźwych spacerowiczów.
Czy można jakoś zabezpieczyć drzewo?
Oczywiście, obecnie osłona drzew przed zwierzętami obejmować może zarówno system korzeniowy, jak i pień drzewa do początku podziału pnia na odgałęzienia korony. Ochrona wykonana w estetyczny sposób może być również znacząco kompatybilna z otoczeniem drzewa, co na pewno powinno być traktowane na plus przez osoby planujące przestrzeń np. w miastach, czy też w obrębie osiedli mieszkaniowych.
Warto zadbać o drzewa, często o długiej historii i wspaniałym wyglądzie. Szanujmy zielone płuca naszych miejscowości!